Alopecia België

Alopecia is de medische term voor haarverlies. Dit haarverlies kan plots of geleidelijk optreden, tijdelijk of permanent zijn, en zich uiten op het hoofd, gezicht of andere delen van het lichaam. Alopecia treft zowel mannen als vrouwen, en komt voor op alle leeftijden.

​

🧬 Types van Alopecia

​

1.   Alopecia Areata
 

Beschrijving: Een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem ten onrechte de haarfollikels aanvalt, waardoor het haar plots uitvalt.

Effecten: Eén of meerdere ronde kale plekken op het hoofd of lichaam, zonder littekenvorming.

Subtypes:

• Alopecia totalis: volledig haarverlies op de hoofdhuid.

• Alopecia universalis: volledig verlies van hoofd- en lichaamshaar.

• Ophiasis: bandvormig haarverlies aan de zijkanten en achterkant van het hoofd.

• Diffuse alopecia areata: gelijkmatige haarverdunning over het hele hoofd zonder duidelijke kale plekken.

Oorzaken: Meestal genetisch of auto-immuun, soms getriggerd door stress of virale infecties.

Diagnose: Klinisch onderzoek, trichoscopie, bloedonderzoek (bv. schildklierwaarden, vitamine D, ijzerstatus), eventueel huidbiopsie.

Behandeling: Lokale en intralesionale corticosteroïden, immunotherapie (DPCP), JAK-remmers (nieuw en veelbelovend), PRP-behandelingen, camouflage met haarstukken.
 

2.   Androgenetische Alopecia
 

Beschrijving: De meest voorkomende vorm van haarverlies, veroorzaakt door genetische gevoeligheid voor mannelijke hormonen (androgenen).

Effecten:

Bij mannen: terugwijkende haarlijn en dunner wordende kruin (klassiek M-patroon).

Bij vrouwen: diffuse verdunning bovenop de kruin met behoud van haarlijn (Ludwig-classificatie).

Oorzaken: Erfelijke aanleg, hormonale invloeden, vaak progressief met de leeftijd.

Diagnose: Visuele inspectie, familiegeschiedenis, soms bloedonderzoek (bij vrouwen).

Behandeling:

• Minoxidil (topisch, mannen en vrouwen)

• Finasteride (oraal, enkel voor mannen)

• Anti-androgenen zoals spironolacton of cyproteronacetaat (vrouwen)

• Microneedling, lasertherapie, haartransplantaties en haarsystemen.
   

3.   Telogeen Effluvium
 

Beschrijving: Plotseling, diffuus haarverlies veroorzaakt door een verstoring van de haargroeicyclus.

Effecten: Verspreid haarverlies zonder kale plekken, vaak drie maanden na een trigger.

Oorzaken: Stress, bevalling, ziekte (bv. COVID-19), medicatie (bv. antidepressiva), crashdiëten, ijzertekort.

Diagnose: Anamnese, trekproef, bloedonderzoek (bv. ferritine, vitamine D, TSH).

Behandeling: Behandeling van onderliggende oorzaak, suppletie, voeding optimaliseren, kalmerende haarverzorging.
 

4.  Anageen Effluvium
 

Beschrijving: Snel en ernstig haarverlies tijdens de actieve groeifase van het haar.

Effecten: Vaak volledig haarverlies op korte tijd, vooral hoofdhaar, wenkbrauwen en wimpers.

Oorzaken: Cytotoxische therapieën zoals chemotherapie, bestraling, zware vergiftiging.

Diagnose: Klinisch beeld in combinatie met medische geschiedenis.

Behandeling: Haar groeit vaak terug na stopzetting van de behandeling. Gebruik van cold caps kan preventief haarverlies beperken.
 

5.  Traction Alopecia
 

Beschrijving: Haarverlies door langdurige mechanische spanning op het haar.

Effecten: Lokale kale plekken, vooral rond de haarlijn of slapen.

Oorzaken: Strakke kapsels zoals vlechten, dreadlocks, extensions, strakke paardenstaarten.

Diagnose: Klinisch beeld, kappersgewoontes, trichoscopie.

Behandeling: Vermijden van spanning, overstappen op beschermende kapsels, haargroeistimulatie (minoxidil), in ernstige gevallen haartransplantatie.
 

6.  Cicatriciële (Littekens) Alopecia
 

Beschrijving: Permanente haarverlies waarbij de haarfollikels vernietigd zijn door ontsteking, infectie of trauma, met littekenvorming als gevolg.

Effecten: Kale plekken met glanzende, gladde huid en afwezigheid van haaropeningen.

Oorzaken: Auto-immuunziekten (zoals lupus, lichen planopilaris), bacteriële/fungale infecties, brandwonden.

Diagnose: Biopsie vereist voor definitieve diagnose.

Behandeling: Afhankelijk van oorzaak; corticosteroïden, immunosuppressiva, antibiotica. Haartransplantatie soms mogelijk indien stabiel.
 

📊 Diagnosestelling

Een correcte diagnose is cruciaal om de juiste behandeling te starten. Methoden omvatten:

• Klinisch onderzoek: evaluatie van patroon, verdeling en textuur van haarverlies.

• Trichoscopie: digitale microscopie voor het bestuderen van haar en hoofdhuid.

• Trekproef en pluktest: bepalen hoeveel haren loslaten.

• Bloedonderzoek: uitsluiten van tekorten en schildklierproblemen.

• Huidbiopsie: nodig bij vermoeden van littekens of auto-immuunziekte.
   

💊 Behandelopties

De behandelingen hangen sterk af van het type alopecia en de ernst. Veelvoorkomende therapieën zijn:

• Topische middelen: Minoxidil, corticosteroïden.

• Orale medicatie: Finasteride, spironolacton, cyproteronacetaat.

• Injectietherapieën: Corticosteroïden in kale plekken, PRP (plaatjesrijk plasma).

• Lichttherapie en laserbehandelingen: LLLT (low level laser therapy).

• Microneedling: stimulatie van de follikels.

• Haartransplantatie: bij stabiele vormen van permanent haarverlies.

• Wigs, haarwerken & toppers: cosmetische en psychologische ondersteuning.
   

🌱 Oorzaken van Alopecia

Alopecia kent diverse oorzaken, afhankelijk van het type. Belangrijke triggers zijn:

• Erfelijkheid (androgenetisch)

• Auto-immuunreacties (areata, cicatricieel)

• Hormonale veranderingen (zwangerschap, menopauze)

• Stress en trauma (telogeen effluvium)

• Fysieke belasting van het haar (traction alopecia)

• Medicatie of chemotherapie (anageen effluvium)

• Infecties of ontstekingen (cicatriciële vormen)
   

🧡 Leven met Alopecia

Alopecia heeft niet alleen fysieke, maar ook psychologische impact. Het kan leiden tot schaamte, verminderde zelfwaarde en sociaal isolement. Ondersteuning is cruciaal:

Zoek contact met lotgenoten (bv. via forums of steungroepen)

Overweeg psychologische begeleiding

Bespreek oplossingen zoals haarstukken of medische behandelingen